W ramach uroczystości w kościele pw św. Józefa w Kuryłówce par. Tarnawiec po odprawieniu mszy św. przez ks. proboszcza Piotra Babijczuka, zaprezentowano montaż słowno-muzyczny w wykonaniu artystów Teatru Dramatycznego GOK, a chór męski Cornelliuss z Kuryłówki wykonała kilka pieśni patriotycznych. Na zakończenie delegacje złożyły wieńce pod pomnikiem poległych na Kahlówce.
poniedziałek, 29 czerwca 2015
Kahlówka 1944-2015
W niedzielę 28 czerwca 2015 roku odbyły się uroczystości związane z 71. rocznicą tragicznych wydarzeń na Kahlówce w Kuryłówce. Organizatorem był wójt Gminy Kuryłówka - Tadeusz Halesiak, Parafia Rzymsko-Katolicka w Tarnawcu oraz Gminny Ośrodek Kultury w Kuryłówce.
W ramach uroczystości w kościele pw św. Józefa w Kuryłówce par. Tarnawiec po odprawieniu mszy św. przez ks. proboszcza Piotra Babijczuka, zaprezentowano montaż słowno-muzyczny w wykonaniu artystów Teatru Dramatycznego GOK, a chór męski Cornelliuss z Kuryłówki wykonała kilka pieśni patriotycznych. Na zakończenie delegacje złożyły wieńce pod pomnikiem poległych na Kahlówce.
W ramach uroczystości w kościele pw św. Józefa w Kuryłówce par. Tarnawiec po odprawieniu mszy św. przez ks. proboszcza Piotra Babijczuka, zaprezentowano montaż słowno-muzyczny w wykonaniu artystów Teatru Dramatycznego GOK, a chór męski Cornelliuss z Kuryłówki wykonała kilka pieśni patriotycznych. Na zakończenie delegacje złożyły wieńce pod pomnikiem poległych na Kahlówce.
niedziela, 21 czerwca 2015
Rodzina Karwanów z Kuryłówki
Otrzymałam biografię Konstantego Karwana od wnuka Grzegorza Płońskiego.
Jego dziadek Konstanty Karwan ur. się 30 maja 1896 w Kuryłówce, w rodzinie greckokatolickiej, jako syn Andrzeja Karwana i Anny z d. Karwan. Wnuk Jana Karwana. Obaj dziadkowie Konstantego, (ojcowie jego rodziców), nazywali się Jan Karwan; jedna z jego babek nazywała się Anastazja z d. Głowa.
Jego dziadek Konstanty Karwan ur. się 30 maja 1896 w Kuryłówce, w rodzinie greckokatolickiej, jako syn Andrzeja Karwana i Anny z d. Karwan. Wnuk Jana Karwana. Obaj dziadkowie Konstantego, (ojcowie jego rodziców), nazywali się Jan Karwan; jedna z jego babek nazywała się Anastazja z d. Głowa.
Na cmentarzu greckokatolickim w Kuryłówce w pobliżu dawnej cerkwi, obecnie przemianowanej na kościół filialny rzymskokatolicki pw św. Mikołaja znajduje się grób rodziny Karwanów. Na tablicy czytelny napis informujący:
Anna Karwan ur. 19 X 1872. Zmarła 14 kwietnia 1935.
W Księgach Greckokatolickich Kuryłówki Liber Natorum (1870-79) odnalazłam kilka rodzin o nazwisku Karwan, w tym kilku Andrzejów Karwanów.
Jest tam również Anna Karwan ur 19 X 1872, zapewne matka Konstantego. Mieszkała w Kuryłówce nr d. 202 była córką Jana i Anastazji Głowa (c. Eliasza Głowy i Anastazji Pracoń). Fot. P1180161.
Jest tam również Anna Karwan ur 19 X 1872, zapewne matka Konstantego. Mieszkała w Kuryłówce nr d. 202 była córką Jana i Anastazji Głowa (c. Eliasza Głowy i Anastazji Pracoń). Fot. P1180161.
W monografii J. Półćwiartka 'Dzieje Leżajska' są dwa biogramy dotyczące braci Karwanów. Jeden to Kostia dot. Konstantego, drugi Iwana Karwana ur. 1893 w Kuryłówce.
Iwan w 1915 został wywieziony na Syberię. Po rewolucji w 1917 uczył się w II Ukraińskim Gimnazjum w Kijowie. Jako uczeń 8 klasy gimnazjum wstąpił do armii ukraińskiej i brał udział w bitwie pod Krutami (29 stycznia 1918). W Latach 1918-19 był pracownikiem ukraińskiego ministerstwa prasy i informacji w Kamieńcu Podolskim. Studia prawnicze ukończył w Polsce Odrodzonej. Prowadził kancelarie adwokackie w Sieniawie i Przeworsku. Działacz towarzystw ukraińskich. Po II wojnie światowej na emigracji w USA. Zmarł w 1976 roku w Filadelfii.
***
Dymitr Karwan zam Kuryłówka nr d. 121 poślubił 10 II 1839 w Kuryłówce Katarzynę Magiera c. Jana Magiery i Praksedy Merwa z ojca Bazylego Merwa zam nr d. 181. Dymitr miał 38 lat, ona 22 lata.
19 sierpnia 1870 ur. się Andrzej Karwan s. Jana i Anastazji Kniaziewicz, mieszkał w Kuryłówce pod nr 121. Ojciec Jan s. Dymitra i Katarzyny Magiera, matka Anastazji Kniaziewicz to córka Eliasza i Katarzyny Rauza. Fot. P1180146.
20 września 1877 ur. w Kuryłówce pod nr 121 Jan Karwan s. Jana i Anastazji Kniaziewicz. Ojciec Jan s. Dymitra i Katarzyny Magiera, matka Anastazji Kniaziewicz to córka Eliasza i Katarzyny Rauza. Fot. P1180274.
***
20 sierpnia 1875 ur. się w Kuryłówce nr d. 129 Andrzej Karwan s. Michała Karwana i Agaty Kycia. Ojciec Michał Karwan s. Dymitra i Marii Semko, matka Agata Kycia c. Michała i Anny Buczek. Fot. P1180265.
***
Mikołaj Karwan s. Dymitra zam nr d. 129 i Prakseda Magiera c. Mikołaja wzięli ślub 20 VI 1836 w Kuryłówce. On lat 20, Prakseda lat 15 zam nr d. 153. Świadkowie Michał Kawalec, Socha. Fot. P1170025.
Gabriel Magiera s. Jerzego i Parascewii Rauza, zam Kuryłówka nr d. 153. w wieku 41 lat poślubił 24 letnią Helenę Posobiec c. Aleksego i Kseni Wasilecko? Ślub 15 VII 1838. Fot. P1170029.
Gabriel Magiera s. Jerzego i Parascewii Rauza, zam Kuryłówka nr d. 153. w wieku 41 lat poślubił 24 letnią Helenę Posobiec c. Aleksego i Kseni Wasilecko? Ślub 15 VII 1838. Fot. P1170029.
22 lipca 1875 ur. się Józefa Karwan c. Jana i Marii Kłubko. Nr d. 153. Ojciec Jan Karwan s. Mikołaja i Paraskiewii Magiery, matka Maria Kłubko c. Michała Kłubko i Marii Wróbel. Fot. P1180163.
2 marca 1876 ur. się w Kuryłówce (brak nr domu) Emilia Karwan c. Mikołaja i Marianny Kłubko. Ojciec Mikołaj s. Michała i Anny Simko, matka Marianna Kłubko c. Michała Kłubko i Marii Wróbel. Fot. P1180269.
19 lutego 1878 ur. się Mikołaj Karwan s. Andrzeja Karwana i Marii Kawa (vel Karva?). Andrzej s. Mikołaja i Paraskiewii Magiery, Maria c. Mikołaja Kawa i Pelagii Kłupko. Fot. P1180276. Nr d. brak.
***
4 października 1880 ur. się w Kuryłówce nr d. 313 Andrzej Karwan s. Prokopa i Ireny Chudy. Prokop s. Jerzego i Katarzyny Kuryło, Irena c. Jerzego i Ksenii Dutko. Fot. P1180350.
***
13 stycznia 1870 ur. się w Kuryłówce nr d. 130 Bazyli Karwan s. Jana i Katarzyny Ziomko. Jan Karwan s. Jerzego i Ewy Kuc. Katarzyna Ziomko c. Jana i Marii Magiery. Fot. P1180141.
Iwan Karwan s. Jędrucha zam. Kuryłówka nr d. 130 22 XI 1828 roku poślubił w wieku 23 lat Ksenię wdowę po Iwanie Ziomku, zam. nr. d. 202, miała 26 lat. Świadkowie: Joachim Karwan, Jedruch Wróbel. Lib Cop. Kuryłówka gr-kat Fot. P1170011.
Iwan Karwan s. Jędrucha zam. Kuryłówka nr d. 130 22 XI 1828 roku poślubił w wieku 23 lat Ksenię wdowę po Iwanie Ziomku, zam. nr. d. 202, miała 26 lat. Świadkowie: Joachim Karwan, Jedruch Wróbel. Lib Cop. Kuryłówka gr-kat Fot. P1170011.
***
W księgach Liber Copulatorum (1870-87) odnalazłam zapis:
Andrzej Karwan zam. Kuryłówka nr d. 132 s. Mikołaja i Marii Magiera w wieku 25 lat poślubił 10 X 1871 roku 19 letnią Marię Kawalec c. Mikołaja i Pelagii Kłubko. Fot. P1180112.
Prokop Karwan s. Jerzego i Katarzyny Kuryło w wieku 30 lat poślubił 12 XI 1872 Irenę Chudy, 23 letnią c. Jerzego i Ksenii Dudko c. Michała Dudko. Prokop - żołnierz Reg 40. Fot. P1180121.
***
Andrzej Karwan s. Jana i Ewy Buczko zam Kuryłówka nr d. 126 w wieku 32 lat poślubił 20 czerwca 1880 Justynę Kuc c. Mikołaja i Kseni Krywko. Miała 21 lat. Zam. Kuryłówka nr d. 245. Fot. P1180375.
Parascewa Karwan c. Jana i Ewy Buczko zam Kuryłówka nr d. 116 poślubiła 6 lutego 1881 w Kuryłówce w wieku 27 lat Kazimierza Matusza s. Wojciecha i Magdaleny Czupko zam. Kuryłówka 37, miał 26 lat. Fot. P1180406
Parascewa Karwan c. Jana i Ewy Buczko zam Kuryłówka nr d. 116 poślubiła 6 lutego 1881 w Kuryłówce w wieku 27 lat Kazimierza Matusza s. Wojciecha i Magdaleny Czupko zam. Kuryłówka 37, miał 26 lat. Fot. P1180406
***
Swoją edukację podstawową rozpoczął najpierw w szkole powszechnej w Kuryłówce, a następnie Leżajsku. Następnie ukończył 7 – klasowe Gimnazjum Państwowe w Jarosławiu. Na świadectwie nazwane jest „C.k. gimnazjum wyższe w Jarosławiu”, natomiast klasę ósmą i egzamin dojrzałości zaliczył 25 czerwca 1918 roku w 2. Ukraińskim Gimnazjum Bractwa Cyrylo-Metodijewskiego w Kijowie. Następnie rok studiował na wydziale filozoficznym Kijowskiego Uniwersytetu Państwowego, przez rok kolejny na Ukraińskim Uniwersytecie Państwowym w Kamieńcu Podolskim, po czym, po czym przez dwa kolejne lata kontynuował studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego u prof. Leona Sternbacha, ukończone w 1924 roku. W tym samym roku uzyskał z ministerstwa Wyznań dyplom dopuszczający do nauczania w szkole. Rok później otrzymał dyplom doktorski. 22 maja 1926 zdał egzamin nauczycielski. W międzyczasie 3 października 1922 roku otrzymał Świadectwo Studium Pedagogicznego dla Szkół Średnich. Znał doskonale język rosyjski, niemiecki i łaciński oraz grekę.
Prace zawodową rozpoczął od 1 września 1923 roku w Gimnazjum Sióstr Nazaretanek w Częstochowie w wymiarze 24 godzin. W l. 1928-29 uczył języka łacińskiego w Gimnazjum Żeńskim Stowarzyszenia „Nauka i Praca”. Od 1 września 1929 roku rozpoczął pracę w Gimnazjum im. H. Sienkiewicza. Nauczał języka łacińskiego i języka niemieckiego. Był nauczycielem kontraktowym. Był opiekunem koła filologicznego a w późniejszych latach koła kultury klasycznej.
W roku 1930/31 otrzymał zezwolenie na pracę w gimnazjum Sióstr Nazaretanek w ilości 9 godzin tygodniowo. w tym samym roku otrzymał też wychowawstwo w klasie VII b.
W roku 1930 został nauczycielem etatowym w gimnazjum Sienkiewicza. Od roku 1932/33 został sekretarzem Rady Pedagogicznej.
8 lipca 1933 roku poślubił Helenę Rauch, nauczycielkę języka niemieckiego w tym samym gimnazjum.
W roku 1937 otrzymał zezwolenie na nauczanie języka greckiego w Gimnazjum im. R. Traugutta, a także w prywatnym Gimnazjum Sióstr Nazaretanek, gdzie nauczał propedeutyki filozofii.
19 maja 1938 roku urodziła mu się córka Anna.
W Gimnazjum im. H. Sienkiewicza pracował aż do wybuchu II wojny światowej. W czasie wojny uczył na tajnych kompletach w Liceum im. R. Traugutta, w Liceum im. J. Słowackiego i Prywatnym Liceum i Gimnazjum Towarzystwa Szkoły Społecznej [w legitymacji nauczycielskiej z jesieni 1939 roku wydrukowana jest nazwa „Prywatne Liceum i Gimnazjum Męskie Towarzystwa Nauczycieli Szkół Średnich i Wyższych”]. Cały ten czas pracy Państwowa Komisja Weryfikacyjna zaliczyła mu jako okres od 15 października 1939 do 15 stycznia 1945 roku.
Napisał pracę: Igrzyska Olimpijskie w starożytności i dzisiaj.
Po wojnie od 1 lutego 1945 roku aż do przejścia na emeryturę nauczał języka łacińskiego w II LO im. R. Traugutta w Częstochowie. W l. 1949-52 wygłaszał szereg odczytów na tematy kulturalne oraz społeczno-polityczne.
W roku 1952 powołany został na stanowisko lektora języka rosyjskiego w Szkole Inżynierskiej w Częstochowie [taka nazwa podana jest w nagłówku druku oraz na pieczęci]. W roku 1953 w Wyższej Szkole Inżynieryjnej w Częstochowie przemianowano Zakład Języków Obcych na Studium Praktycznej Nauki Języków Obcych i jako samodzielna jednostka został poddany kompetencjom rektora. W tym samym roku utworzono zespoły Językowe: między innymi Zespół lektorów Języka rosyjskiego pod kierownictwem zatrudnionego tutaj dr Konstantego Karwana.
W latach 1950-1958 nauczał również języka rosyjskiego i łacińskiego w Liceum Felczerskim, a w l. 1955-1959 języka rosyjskiego w Państwowej Szkole Położnych. W roku 1952 przeszedł do pracy w szkolnictwie podległym Ministerstwu Szkół Wyższych.
Do nauczania w Liceum im. R. Traugutta powrócił w roku 1959 jako kontraktowy nauczyciel języka łacińskiego.
Przez cały okres powojenny pracował naukowo w grupie metodycznej nauczycieli języka łacińskiego, której był kierownikiem.
Za pracę swą został w II RP odznaczony Brązowym Medalem Za Długoletnią Służbę (1938), a po wojnie Medalem 10-Lecia Polski Ludowej (1955) i Złotym Krzyżem Zasługi (1958).
Prace zawodową rozpoczął od 1 września 1923 roku w Gimnazjum Sióstr Nazaretanek w Częstochowie w wymiarze 24 godzin. W l. 1928-29 uczył języka łacińskiego w Gimnazjum Żeńskim Stowarzyszenia „Nauka i Praca”. Od 1 września 1929 roku rozpoczął pracę w Gimnazjum im. H. Sienkiewicza. Nauczał języka łacińskiego i języka niemieckiego. Był nauczycielem kontraktowym. Był opiekunem koła filologicznego a w późniejszych latach koła kultury klasycznej.
W roku 1930/31 otrzymał zezwolenie na pracę w gimnazjum Sióstr Nazaretanek w ilości 9 godzin tygodniowo. w tym samym roku otrzymał też wychowawstwo w klasie VII b.
W roku 1930 został nauczycielem etatowym w gimnazjum Sienkiewicza. Od roku 1932/33 został sekretarzem Rady Pedagogicznej.
8 lipca 1933 roku poślubił Helenę Rauch, nauczycielkę języka niemieckiego w tym samym gimnazjum.
W roku 1937 otrzymał zezwolenie na nauczanie języka greckiego w Gimnazjum im. R. Traugutta, a także w prywatnym Gimnazjum Sióstr Nazaretanek, gdzie nauczał propedeutyki filozofii.
19 maja 1938 roku urodziła mu się córka Anna.
W Gimnazjum im. H. Sienkiewicza pracował aż do wybuchu II wojny światowej. W czasie wojny uczył na tajnych kompletach w Liceum im. R. Traugutta, w Liceum im. J. Słowackiego i Prywatnym Liceum i Gimnazjum Towarzystwa Szkoły Społecznej [w legitymacji nauczycielskiej z jesieni 1939 roku wydrukowana jest nazwa „Prywatne Liceum i Gimnazjum Męskie Towarzystwa Nauczycieli Szkół Średnich i Wyższych”]. Cały ten czas pracy Państwowa Komisja Weryfikacyjna zaliczyła mu jako okres od 15 października 1939 do 15 stycznia 1945 roku.
Napisał pracę: Igrzyska Olimpijskie w starożytności i dzisiaj.
Po wojnie od 1 lutego 1945 roku aż do przejścia na emeryturę nauczał języka łacińskiego w II LO im. R. Traugutta w Częstochowie. W l. 1949-52 wygłaszał szereg odczytów na tematy kulturalne oraz społeczno-polityczne.
W roku 1952 powołany został na stanowisko lektora języka rosyjskiego w Szkole Inżynierskiej w Częstochowie [taka nazwa podana jest w nagłówku druku oraz na pieczęci]. W roku 1953 w Wyższej Szkole Inżynieryjnej w Częstochowie przemianowano Zakład Języków Obcych na Studium Praktycznej Nauki Języków Obcych i jako samodzielna jednostka został poddany kompetencjom rektora. W tym samym roku utworzono zespoły Językowe: między innymi Zespół lektorów Języka rosyjskiego pod kierownictwem zatrudnionego tutaj dr Konstantego Karwana.
W latach 1950-1958 nauczał również języka rosyjskiego i łacińskiego w Liceum Felczerskim, a w l. 1955-1959 języka rosyjskiego w Państwowej Szkole Położnych. W roku 1952 przeszedł do pracy w szkolnictwie podległym Ministerstwu Szkół Wyższych.
Do nauczania w Liceum im. R. Traugutta powrócił w roku 1959 jako kontraktowy nauczyciel języka łacińskiego.
Przez cały okres powojenny pracował naukowo w grupie metodycznej nauczycieli języka łacińskiego, której był kierownikiem.
Za pracę swą został w II RP odznaczony Brązowym Medalem Za Długoletnią Służbę (1938), a po wojnie Medalem 10-Lecia Polski Ludowej (1955) i Złotym Krzyżem Zasługi (1958).
Zmarł w Warszawie 28 marca 1962 roku.
****
Życiorys zamieszczony na stronie absolwentów Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Częstochowie. 2006, autor: Cieślak Aleksander
J. Półćwiartek 'Dzieje Leżajska' - wyd. II Leżajsk 2003 str. 540.
niedziela, 14 czerwca 2015
71. rocznica bitwy partyzanckiej na Porytowym Wzgórzu
W tydzień po inwazji aliantów na plaże Normandii i utworzeniu drugiego frontu w Europie, na rozległym obszarze lasów lipskich, janowskich, biłgorajskich i Puszczy Solskiej 71 lat temu rozgrywała się największa bitwa partyzancka na ziemiach polskich. Ramię w ramię walczyli w niej z Niemcami żołnierze polskich ugrupowań konspiracyjnych - AL, AK, BCh i radzieckiej partyzantki, przelewając wspólnie krew z myślą o wolnej Polsce. >> Nad Branwią i na Porytowym Wzgórzu
Z ciekawą inicjatywą propagującą lekcję historii medalami pisaną przyjechali na uroczystości bitwy na Porytowym Wzgórzu przedstawiciele niżańskiego koła Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego. Zaprezentowali kolekcje monet, medali okolicznościowych, odznaczeń państwowych i resortowych, a także odznak jednostek wojskowych i organizacji paramilitarnych.
Patronat honorowy obchodów na Porytowym Wzgórzu objął Wojewoda Lubelski Wojciech Wilk.
Bitwa na Porytowym Wzgórzu
Organizatorem obchodów 71. rocznicy bitwy partyzanckiej w Lasach Janowskich na Porytowym Wzgórzu było Starostwo Powiatowe w Janowie Lubelskim.
Bitwa na Porytowym Wzgórzu była wynikiem akcji Sturmwind I, związanej z zabezpieczeniem przez wojska niemieckie zaplecza zbliżającego się frontu wschodniego. Bitwa między wojskiem niemieckim (dowodzonym przez gen. Siegfrieda Haenicke) a polskimi i radzieckimi partyzantami (pod dowództwem Nikołaja Prokopiuka), która miała miejsce 14 czerwca 1944. Udział brał m. in oddział NOW-AK Franciszka Przysiężniaka.
Bitwa na Porytowym Wzgórzu była wynikiem akcji Sturmwind I, związanej z zabezpieczeniem przez wojska niemieckie zaplecza zbliżającego się frontu wschodniego. Bitwa między wojskiem niemieckim (dowodzonym przez gen. Siegfrieda Haenicke) a polskimi i radzieckimi partyzantami (pod dowództwem Nikołaja Prokopiuka), która miała miejsce 14 czerwca 1944. Udział brał m. in oddział NOW-AK Franciszka Przysiężniaka.
Fot. Zbigniew Markut - syn Jana Markuta „Wichury”, fundator i budowniczy wielu miejsc pamięci walk partyzanckich żołnierzy oddziału „Ojca Jana”.
Na obchody na Porytowym Wzgórzu przybył również Adam Sikorski - polski historyk, dziennikarz, reżyser, scenarzysta, poeta i kierowca rajdowy, znany przez pasjonatów historii z cyklu programów telewizyjnych 'Było nie minęło', 'Ocalić od zapomnienia' i 'Z archiwum IPN'.
Uroczystość w dniu 14 czerwca 2015 uświetniła wojskowa asysta honorowa wystawiona przez Wielonarodową Brygadę w Lublinie, Orkiestra Wojskowa Garnizonu Lublin. Stowarzyszenie Lubelska Grupa Weterańska 'Partyzant' przygotowało plenerową ekspozycję motocykli zabytkowych. Byli również goście Wolnej Grupy Motocyklowej z rejonu Opola, Poniatowej i Bełżyc. Ekspozycja motocykli na placu przed pomnikiem Bohaterów Porytowego Wzgórza cieszyła się ogromnym zainteresowaniem.
Fot. Niezrzeszony Klub motocyklowy 'Motodziadygi'
Fot. Mariusz Kowalik autor książki "Niżańskie medale. Koło Numizmatyczne w Nisku 1989-2009" wydanej w 2009 roku oraz Tadeusz Wojcieszyn prezes Koła Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego w Nisku. Miałam przyjemność usłyszeć historię niżańskiego Koła oraz genezę powstania żetonów o nazwie 'Sokół Niżański' i 'Kadet Niżański'.
***
****
Źródło:
Nad Branwią i na Porytowym Wzgórzu