Jarosław. Śladami ck armii.

Mój dziadek Julian Feldman został powołany do wojska w CK armii austriackiej i odesłany na front włoski. Walczył nad Piawą. Najprawdopodobniej został zmobilizowany dopiero w 1918 roku, bo Piawa była główną linią włoskiej obrony przed Austriakami od marca do października 1918. Walka rozegrała się 15-22 czerwca nad rzeką Piawą, położonej niedaleko Wenecji, Padwy i Werony. 

Kiedy dziadek zachorował na malarię został odesłany do Jarosławia, gdzie w szpitalu wojskowym przeleżał kilka miesięcy.

Wybrałam się kilka dni temu do odległego o 30 km Jarosławia, miejscowości, z której wyruszali na I wojnę światową moi krajanie z Leżajska i okolic.

Walczyli m. in. z Kuryłówki Józef Ćwikła (wnuk mojego 3x pradziadka Błażeja Ćwikły- 29. Reg. Artylerii. Pierwszy wójt Kuryłówki w wolnej Polsce), Wojciech Abramek, Michał Podobiński, Franciszek Borek, Tomasz Rup ur 5 I 1899 w Kuryłówce, który zginął na froncie włoskim 4 VII 1918 roku, z Brzyskiej Woli - Józef Kosiarski (walczył z moim dziadkiem nad Piawą), Ćwikła Walenty (40.Pułk Piechoty), Masełek Szczepan (40. Pułk Piechoty), z Tarnawca Jan Krach, Michał Ingram (Reg Ruprechta 40.Pułk Piechoty) i wielu innych.

Żołnierze Cesarsko-Królewskiej Armii Austrowęgierskiej - Uczestnicy I wojny Światowej związani z Leżajskiem

W przeddzień wybuchu I Wojny Światowej w Jarosławiu stacjonowały:

8 Pułk Dragonów Grafa Rajmunda Montecuccoli

34 Pułk Piechoty K.K. Landwery „Jarosław”

89 Pułk Piechoty barona Eugeniusza von Albori

90 Pułk Piechoty gen. Rudolfa von Horsetzky de Hornthal

29 Pułk Armat Polowych

10 Dywizjon Artylerii Konnej

Sztab 6 Dywizji Kawalerii, 5 Brygady Kawalerii oraz mniejsze oddziały.

Austriacki garnizon funkcjonował w Jarosławiu przez 146 lat, aż do czasu zakończenia I wojny światowej. 

Fortyfikacje opactwa sióstr benedyktynek - koszary św. Anny (St. Anna Kaserne)

Po wcieleniu Jarosławia do monarchii habsburskiej Austriacy zamienili opactwo sióstr benedyktynek założone przez Annę Ostrogską w I poł. XVII w. na koszary wojskowe, umieszczając w nim dwie kompanie piechoty i sztab batalionu.

Kościół św. Mikołaja bp i św. Stanisława bp. przeznaczono na magazyn mundurów oraz siedzibę Wojskowej Komisji Mundurowej funkcjonującej  w Jarosławiu w latach 1774-1870.

Od roku 1870 w klasztorze zwanym "Anna Kasarnia" stacjonował 10 Dywizjon Artylerii Konnej. 

Baszta przy młynie

Baszta przy młynie

Baszta na sprzęt gospodarczy

***

W latach 1888-1889 Jarosław został ufortyfikowany licznymi ziemnymi szańcami. Powstały one na przedmieściu górnoleżajskim, na Olszanówce, nad Sanem oraz w okolicach Muniny.

W latach 1887-1897 powstały zabudowania wojskowe na Giergoncie obok dworca kolejowego gdzie zakwaterowano 89 i 90 Pułk Piechoty. Przy ul. Poniatowskiego wzniesiono koszary dla 8 Pułku Dragonów a na przedmieściu Głębockim dla artylerii.

***

Koszary 34. Pułku Piechoty K.K. Landwery 'Jarosław' przy ul. Kościuszki. 

Zbudowano je w stylu eklektycznym z funduszy krajowych dla 34 Pułku Obrony Krajowej "Jarosław".
W koszarach tych kwaterowano rekrutów armii austriackiej, w tym najprawdopodobniej mężczyzn z Leżajska i okolic, a więc i moich przodków. 
Tutaj najprawdopodobniej zostali rekrutowani czterej bracia Lejowie z Gillershofu, o których pisał Sławomir Kułacz w książce 'Leżajskie drogi do niepodległości' - Sławomir Kułacz; 2009.
W jednym z pawilonów kompleksu budynków znajdował się szpital.

Wcześniej, zanim ukończono koszary przy ul. Kościuszki szpital wojskowy wraz z apteką funkcjonował na potrzeby wojennych ofiar przy ul Krakowskiej, obsługiwany był przez stacjonujące w mieście bataliony sanitarne. Nie wiem, w którym obiekcie szpitalnym leczono mojego dziadka. Dziadek na wskutek ciężkiej choroby wyłysiał. Przeżył potem jeszcze II wojnę światową. Zmarł w wieku prawie 85 lat. 23 grudnia 1984 roku.

W latach 1782-1852 w tym budynku mieściły się austriackie magazyny wojskowe. W 1852 roku wykupiony przez miasto od rządu austriackiego, odnowiony, neogotycki. Gruntowna przebudowa w latach 1895-96 według projektów Dolińskiego i Kotłowskiego w charakterze neorenesansowym, zachowanym do dziś. W 1900 roku od strony wschodniej dobudowany został areszt miejski. Obecnie jarosławski Ratusz jest siedzibą władz miejskich.

Zegar na wieży Ratusza Miejskiego w Jarosławiu

***

Jarosław

http://www.grawerowanie-lublin.pl/?c.-i-k.-garnizon-w-jaroslawiu,99